De afgelopen weken heb ik ontdekt dat veel nummers van Bruce Springsteen toch niet zo goed zijn als ik dacht. Deze weken ben ik echter wel een grotere fan geworden van ‘the boss’. In beide gevallen komt dat door zijn autobiografie ‘Born to Run’.
Beste autobiografie ooit
Tijdens het lezen heb ik vaak zijn cd’s gedraaid, vooral albums en nummers die uitgebreid beschreef. Aardig wat van deze nummers vond ik tegenvallen, vooral van zijn latere cd’s als ‘The Rising’ en ‘Working on a Dream’. Maar de man zelf absoluut niet. Zijn boek is één van de meeslependste boeken die ik de afgelopen jaren heb gelezen. En het is zeker de beste autobiografie die ik ooit gelezen heb. Al heb ik er daar – eerlijk gezegd – niet zoveel van gelezen. En ik denk dat ik er ook niet zo veel meer zal lezen. Die kunnen waarschijnlijk toch niet tippen aan ‘Born to Run’.
Boeiende verteller
In dit boek laat hij zien dat hij meer kan dan liedjes schrijven. Hij is een boeiende verteller, die met veel variatie schrijft, en niet schuwt om de lezer af en toe direct aan te spreken. Bovendien weet hij hoe hij de aandacht blijft trekken: met korte hoofdstukken die vaak afsluiten met een krachtige cliffhanger.
Vergevend, maar niet sympathiek
In zijn boek toont hij zich een wijs man, die vredelievend en vergevend is, maar ook een die koppig is, eigenwijs en vaak niet sympathiek. Liefdevol vertelt hij over zijn ouders, die zijn jeugd hebben verpest. Vooral zijn alcoholische vader. Maar ook zijn moeder – die haar echtgenoot bleef steunen en volgen – begreep Bruce niet altijd. Terugkijkend op hen wil hij niet vergeten, maar kan hij wel vergeven. Hij laat duidelijk merken van hen te houden.
Meer dan muziekgeschiedenis
Boeiend schrijft hij over zijn opkomst als muzikant, en over zijn voorbeelden. Hoe hij de allereerste keer Elvis Presley op tv zag, en toen besloot om ook op te treden. Hoe hij beïnvloed werd door The Beatles en Bob Dylan. Hoe hij trots was toen hij een paar jaar geleden met The Rolling Stones mocht optreden. Wat dat betreft is zijn autobiografie ook een geschiedenis van de popmuziek. Maar het is veel meer. Het is ook een geschiedenis van een halve eeuw Amerika. Hij was in Los Angeles toen Rodney King door politieagenten werd vermoord. En toen daar later een grote aardbeving was. Hij was in de buurt van New York toen vliegtuigen de WTC-torens doorboorde. Hij schrijft erover, meelevend maar zonder te veel opsmuk.
Echt de baas
Maar dat wil niet zeggen dat Bruce er sympathiek vanaf komt in dit boek. Vaak niet. Hij laat zien dat hij streng is, eigengereid. Hij is niet voor niets ‘the boss’. Hij duldt wel andere meningen, maar het moet gaan zoals hij het wil. Hij schrijft, hij zingt, en de E-Street Band speelt. Iets te zeggen over de nummers hebben ze niet. De rolverdeling is duidelijk. Toen hij een plek kreeg in de Hall of Fame wilde hij niet dat de E-Street Band ook werd genoemd. Want alles draait om hen. Aan democratie doet Bruce niet. Dat dat niet werkt bij hem, weet hij zeker.
Onzekere man
Het blijkt een van de enige zekerheden in zijn bestaan. Mede door zijn opvoeding is hij een onzekere man. Een man die zich aanvankelijk niet durfde te binden. Een man die overal aan twijfelt. Een man die het vaak ook niet meer weet. En een man die al decennia de psycholoog bezoekt. Ondanks deze psycholoog heeft hij een paar keer een zware depressie. Hij komt hier uit door medicatie, maar vooral door concerten te geven. Want alleen op het podium voelt hij zich echt op zijn gemak.
Het gaat over mij!
Deze openheid maakt het een bijzonder boek. Ik leefde helemaal mee met hem. Ik vond het ook inspirerend: ondanks zijn onzekerheden ging hij vol voor zijn missie: beroemd worden. Soms voelde ik me bovendien direct aangesproken, en ik denk dat veel lezers er iets uit halen wat op hem of haar slaat. Zo kon ik me zijn wisselende buien goed voorstellen. Die heb ik ook, zonder de depressieve buien. En ook ik houd van mijn ouders, ondanks hun tekortkomingen (die zeker niet zo erg zijn als Bruce’s ouders). Maar waardoor ik me helemaal met hem verbonden voelde, was dat hij op latere leeftijd vader werd. Hij was bijna 40. Eerder was hij er niet aan toe. Hij vond zich niet stabiel genoeg. Toen ik dat las dacht ik helemaal: dit boek gaat over mij. Lees het ook, want het gaat vast ook over jou.