Brabantse filmgeschiedenis, deel 3:
De eerste Brabantse speelfilmregisseurs
Op 28 december 1895 vertoonden de gebroeders Lumière hun eerste films. Deze vertoning wordt internationaal gezien als het begin van de filmgeschiedenis. De 100ste verjaardag van film valt gelijk met de 200ste verjaardag van Brabant. Daarom besteedt Brabant Cultureel aandacht aan de Brabantse filmgeschiedenis. In vorige nummers stonden de eerste voorstelling en de eerste opnamen van Brabant centraal. In deze aflevering de eerste Brabantse speelfilmregisseurs. De eerste speelfilmregisseur in de filmgeschiedewas George Méliès. De eerste Brabantse regisseurs waren de gebroeders Mullens.
In tegenstelling tot wat vaak beweerd wordt, hebben Willy en Albert Mullens uit Breda niet de eerste speelfilm van Nederland geregisseerd. Deze eer is voor Anton Nöggerath, die al in 1899 een gebeurtenis uit het verleden terug ‘toverde’: ‘‘n Herinnering aan wijlen z.m. Willem III een rijtoer makende door het Vondelpark te Amsterdam’. Pas zes jaar later regisseerden de gebroeders Mullens onder de artiestennaam AlbertFrères hun eerste speelfilm. Daarmee waren ze wel de eerste Brabantse regisseurs.
Een krantenbericht
Vanaf 1904 exploiteerden de AlbertFrères in het winterseizoen de Kunstkring in Den Haag als bioscoop. In hun tweede Kunstkringseizoen was de grote trekker ‘Mesavontures van een Fransch heertje zonder pantalon op het strand van Zandvoort’, hun eerste speelfilm die zij zaterdag 22 juli 1905 opnamen. Dat de precieze datum van het filmen van ‘een Fransch heertje’ bekend is, komt door een verhaal uit het Algemeen Handelsblad van 24 juli 1905:
‘Zaterdag, bij prachtig weer en kalme zee, zat een Franschman in een strandstoel te Zandvoort naar het mooie panorama, dat de zee bood, te kijken en viel in slaap. In dien tijd kwam de vloed opzetten en toen hij wakker werd stond de man met stoel en al in volle zee. Het gevaar ziende, waarin hij verkeerde, trachtte hij zich te redden, ontdeed zich van schoenen en kousen en wilde beproeven het strand te bereiken, doch bang zijnde, dat zijn pantalon bederven zou door het zoute water, ontdeed hij zich van dit kleedingstuk. Aldus plaste hij door het water naar het strand, alwaar hij door het publiek werd opgewacht. Uit angst voor een politieagent, die terstond ter plaatse was, nam hij de vlucht, rende over het strand achtervolgd door de talrijke menigte … Toen vloog hij terug naar het strand en sprong in een badkoets. In ongelooflijk korten tijd had hij zich daar in het badcostuum gestoken van een dame, en viel toen in handen van twee politieagenten, die hem, begeleid door een menschendrom en voorafgegaan door Duitsche musikanten, die in het gedrang gekomen waren, naar het politiebureau overbrachten.’
De opnamen
Diegenen die het bericht lazen, dachten waarschijnlijk niet aan een filmopname, want in het hele bericht kwamen de woorden film of Albert niet voor. Wel in het Nieuws van den Dag, dat een dag later hetzelfde berichtje publiceerde. Dit dagblad had één zin toegevoegd: ‘Van deze vermakelijke scene hebben de heeren Alberts Frères een momentopneming gemaakt voor hun bioscoop, welke opneming zeer spoedig in het OlympiaPalace zal vertoond worden’.
De opnames van deze film zijn gemaakt door Albert Mullens. Willy Mullens speelde het Fransch heertje. Het verhaal gaat dat de strandpolitie tijdens de opnamen Willy daadwerkelijk achter na zat en uiteindelijk arresteerde wegens zedenloos gedrag. Albert bleef achter zijn camera staan, en hij legde deze niet voorziene gebeurtenis vast.
Het filmpje was een groot succes in de Kunstkring van Den Haag, en was later ook populair in Brabantse bioscopen. Meer hierover in het vierde deel van de ‘Brabantse filmgeschiedenis’.
Bron: Brabant Cultureel, 1996